Odludek 1666–1996 artykuł
Informacje o tekście źródłowym
Odludek 1666–1996
Pytanie o granice tolerancji i konformizmu, które Molier zadał w Mizantropie, tej nie do końca śmiesznej, komedii sprzed ponad 400 lat, usłyszymy ze sceny Teatru Studio. Premiera w piątek.
„Mizantrop” od greckiego misanthropos — stroniący od ludzi, odludek. Alcest nienawidzi ludzi, zarzuca im brak lojalności i nieszczerość. Zbrzydły mu konwencje towarzyskie. Rąbie prawdę prosto w oczy, zraża wszystkich. O ironio, kocha istotę najbardziej towarzyską, kokieteryjną i sztuczną — młodą wdówkę Celimenę, która tak lawiruje, że oprócz Alcesta otacza ją stale rój wielbicieli. Ale ma ona wroga — podstarzałą, zazdrosną Arsenę…
Reżyser Ewa Bułhak posłużyła się przekładem prozą Jana Kotta. a nie wierszowanym Boya, Kott tłumaczył na zamówienie Zygmunta Hübnera. Spektakl w krakowskim Starym Teatrze z 1966 r. był — jak przystało na realny socjalizm — pełnym aluzji przedstawieniem politycznym. Odludka grał sam Hübner. „My nie uprawiamy teatru politycznego. Zresztą czasy się zmieniły” — mówi mi Ewa Bułhak, która pierwszy raz reżyseruje Moliera.
Zawiła intryga rozgrywa się wśród współczesnych dekoracji, we współczesnych strojach, przy muzyce Stanisława Radwana. „Męczymy się nad każdą sceną, by przedstawienie nie było koturnowe, ale tez żeby nie straciło związku z Molierem” — mówi Bułhak. Dla niej podstawowym tematem sztuki jest spór o granice tolerancji, o granice konformizmu: „Obrzydzenie dla życia publicznego, które odczuwa Alcest, nie jest przecież nam obce. Ale przy tym wszystkim staramy się nie zapomnieć, że to komedia”.
Na paryskiej prapremierze w 1666 r. Mizantropa zagrał sam Molier. W polskim teatrze m.in: Gustaw Holoubek w Narodowym (1967), Marek Walczewski w Dramatycznym (1980) i Krzysztof Globisz w Starym (1992). W Studio odludka zagra Wojciech Malajkat, jego wroga, Oronta — Włodzimierz Press, Celimenę — Joanna Trzepiecińska, Arsenę — Anna Chodakowska. W krótkiej roli sługi Alcesta wystąpi Zbigniew Zamachowski.