Sędziowie spektakl

  • realizacja tv
  • realizacja dźwięku
  • Ryszard Litwin
    Marcin Kijo
muzycy
  • kierownictwo muzyczne
    • Mirosław Jastrzębski
  •  
    • Jacek Stankiewicz
    • Stanisław Tomanek
    • Dariusz Wachnik
    • Marek Zebura
  • czas trwania
  • 1 h 2 min

Telewizyjna wersja Sędziów – zrealizowana jako koprodukcja Teatru Narodowego, Telewizji Polskiej, i Polskiego Wydawnictwa Audiowizualnego – była dosyć wiernym przeniesieniem swojego scenicznego pierwowzoru. Przedstawienie, wyreżyserowane dla telewizji przez Jana Englerta w osiem lat po premierze, a więc w momencie, w którym było już wycofywane z repertuaru teatru, zostało zarejestrowane w swojej oryginalnej przestrzeni, na Scenie przy Wierzbowej, noszącej już wówczas imię JG.

Telewizyjna wersja pozostała wierna pierwowzorowi w wysunięciu na pierwszy plan metafizycznego, religijnego aspektu tragedii Stanisława Wyspiańskiego. W imię linearnie poprowadzonej narracji filmowej Englert zrezygnował jednak z symultanicznie zestawianych ze sobą sekwencji, poza konstytutywnymi dla spektaklu fragmentami z Wesela. Współistnienie nieprzystających do siebie przestrzeni Sędziów i Wesela, które objawiało się w postaci wdzierających się brutalnie na scenę biesiadników, została wzmocniona poprzez szybki montaż przenikających się obrazów i połączenie ich z zagłuszającym głosy krakowiakiem. Kameralny charakter przedstawienia i pierwotna bliskość widzów i aktorów zostały częściowo osiągnięte dzięki częstemu wykorzystywaniu zbliżeń.

Stosowanie zbliżeń i wyciszony, intymny charakter rejestracji sprawiły, że – podobnie jak w oryginalnym spektaklu JG – uduchowiona atmosfera Sędziów stanowiła dominantę, a dysonansowy nastrój Wesela stawał się jej agresywnym naruszeniem.

Telewizyjna rejestracja z 2007 roku jest więc reprezentatywnym zapisem spektaklu. Naczelna dla Sędziów idea przenikania się dwóch dramatów została wyraźnie zarysowana. Udało się też zachować rytm i tempo scenicznej akcji, ustanawiane przez precyzyjne operowanie prozodią tekstu przez aktorów. Podobnie jak Sędziowie w 1999 roku byli preludium do Wesela, tak ich filmowy zapis poprzedzał premierę telewizyjnej wersji kolejnej zrealizowanej przez JG inscenizacji tekstu Wyspiańskiego – Hamleta. / mz