Wesele spektakl

• według
• Wesele / Stanisław Wyspiański
• miejsce premiery
• Teatr Narodowy (Warszawa) / Sala Bogusławskiego
• data premiery
• 2000/01/30

• reżyseria
• Jerzy Grzegorzewski
• scenografia
• Jerzy Grzegorzewski
• kostiumy
• Barbara Hanicka
• muzyka
• Stanisław Radwan
• światło
• Mirosław Poznański

• realizacja światła
• Zbigniew Szulim
  Korneliusz Wieczorek
• realizacja dźwięku
• Rafał Barański
  Mariusz Maszewski
• asystenci reżysera
• Wiesława Niemyska
  Piotr Wojewódzki
• asystenci scenografa
• Jadwiga Michalska
  Anita Trzaskowska

• inspicjent
• Ewa Dworecka
• sufler
• Jolanta Szydłowska
• czas trwania
• 3 h

• zagrane spektakle
• 120 spektakli do sezonu 2007/2008
• festiwale
• 2000/04/06: Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu podczas 25. Opolskich Konfrontacji Teatralnych „Klasyka Polska”
  2000/05/25–26: Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie podczas Festiwalu Wyspiańskiego
• nagrody
• 2000: nominacja do Feliksa Warszawskiego dla Jerzego Treli za rolę Czepca

Decydując się na wystawienie w 2000 roku w Teatrze Narodowym Wesela, JG po raz drugi podczas swojej dyrekcji – po Nocy Listopadowej – sprowokował przeniesienie dyskusji na temat spektaklu ze sfery artystycznej do ideowej. Spektakl rozpatrywano w kontekście dwóch wcześniejszych adaptacji JG – łódzkiej z 1969 roku i krakowskiej z 1977 roku. Obu zarzucano smutek i pogrzebowy ton. W odpowiedzi na te zarzuty, w jednej z przedpremierowych wypowiedzi, reżyser oświadczył, że nowa realizacja będzie „pogodna”. Była to oczywiście pułapka zastawiona na recenzentów, w którą wielu z nich dało się złapać.

Zamiast spodziewanej radosnej, kolorowej i przaśnej ludowości, JG zainscenizował pijany tłum, miotający się między zbudowanymi z fragmentów pianin bramami (te same konstrukcje pojawiły się w wersji krakowskiej, a także w obydwu inscenizacjach Dziadów). Do roli Chochoła JG zatrudnił Marię Wieczorek – profesjonalną skrzypaczkę, a nie aktorkę. Nie śpiewem więc, lecz muzyką, Chochoł usypiał postaci Wesela. A raczej usypiałby, gdyby nie to, że zdawały się one tkwić w somnambuliczno-pijackim odrętwieniu od początku spektaklu.

Pokazując narodową bierność i pychę, JG postawił diagnozę polskiego społeczeństwa stojącego u progu XXI wieku, zarazem aktualną i uniwersalną, niepotrzebującą konkretnych politycznych odniesień. To jednak konkretu spodziewała się większość recenzentów. Zarzut, że jest to Wesele niepotrzebne, nic nie mówiące o współczesności, kolejny nijak nie związany z rzeczywistością autorski popis JG – mimo że był to jeden z jego najbardziej akademickich w formie spektakli – stanowił najczęściej pojawiający się prasowy komentarz. Na przeciwnym biegunie można by umieścić wypowiedzi, podkreślające zaskakujące u JG podejście do tekstu dramatu. Tym razem obyło się bez zmian, cięć i wstawek, co odnotowywano z uznaniem i interpretowano jako wyraz szacunku wobec dramatu Stanisława Wyspiańskiego.

Mało kto decydował się wyjść poza wymienione wątki. Zawarte w recenzjach próby opisu i analizy są raczej skąpe i powierzchowne. Chłodnemu i zdystansowanemu odbiorowi krytyki jaskrawo przeciwstawiła się reakcja publiczności: najpierw długie i żywiołowe oklaski na premierze, potem gigantyczne kolejki do kas. / ik