Osoby

KIERCZYŃSKI Ryszard, właśc. R. Kieliszczyk (3 III 1902 Warszawa - 22 VII 1971 Warszawa), aktor. Był synem Tomasza, robotnika, i Bronisławy Kieliszczyków, mężem aktorek: najpierw Zofii Barwińskiej, później Marianny z Jędrejków. W 1919 ukończył szkołę średnią w Warszawie, nast. studio­wał socjologię w Wolnej Wszechnicy Polskiej. W 1924 wstąpił do Instytutu Reduty i pozostał tam do 1926. W sez. 1926/27 należał do zespołu T. Miejskiego w Łodzi. Od września 1927 zaczął uży­wać nazwiska Kierczyński. W 1927-29 występował w T. im. Słowackiego w Krakowie, m.in. jako Krzycki ("Kościuszko pod Racławicami"), Artur ("Da­ma kameliowa"), Paweł ("Simona"), Mariusz ("Murzyn warszawski"). W 1929-31 grał w lwow. T. Miej­skich, w 1931 w warsz. T. Melodram, 1931-34 w T. Narodowym i Letnim w Warszawie. W 1934-37 występował w T. Polskim w Poznaniu, m.in. jako: Topolnicki ("Klub kawalerów"), Seweryn ("Pan Damazy"), Orsino ("Wieczór Trzech Króli"). W sez. 1937/38 grał w T. Miejskim w Bydgoszczy, 1938/39 znowu w T. Polskim w Poznaniu. W czasie II wojny świat, brał czynny udział w ruchu konspiracyjnym; wy­stępował także w jawnych t. w Warszawie: Wesoła Banda (1940-41), Komedia (1943), Nowe Miniatury (1943). Po wojnie w sez. 1945/46 należał do zespołu T. Nowego w Poznaniu, w 1946-49 do zespołu Miejskich T. Dramatycznych w Warszawie. W 1949-53 występował w T. Narodowym, 1953 w T. Nowej Warszawy, a w sez. 1953/54 w T. im. Jaracza w Olsztynie. Potem wrócił do Warszawy i występował w 1954-57 w T. Ateneum, 1957 w T. Młodej Warszawy i 1957-68 w T. Klasycznym. Po II wojnie świat. grał m.in. Merricka ("Głęboko sięgają korzenie"), Andersona ("Roxy"), Boguckiego ("Panna Maliczewska"), Agenta ("Dziwak" N. Hikmeta), Wójcika ("Maturzyści"), Bankiera ("Pojedynek" J. Galsworthy'ego), Leonarda Clementa ("Diabeł na plebanii"), Ginga ("Bezimienna gwiazda"), Komisarza ("Ostatnia noc"), Sędziego ("Miecz Damoklesa"), Lukullusa ("Tymon Ateńczyk"), Miernikowa ("Wassa Żeleznowa"), Doktora ("Samuel Zborowski" J. Słowackiego).

Bibl.: Almanach 1970/71; Byrski: Teatr-radio s. 36, 62; Fallek: Cztery sezony; Simon: Spis przedstawień Reduty; E. Wierciński: Notatki i teksty z lat 1921-1955, Wrocław 1991; Pam. Teatr. 1963 z. 1-4 s. 183, 197, 199, 1970 z. 4 s. 476; Teatr 1971 nr 19; Afisze i programy, IS PAN; Akta (tu fot.), ZASP; Afisze, Uniw. w Poznaniu.
Ikon.: S.I. Witkiewicz: K. jako Kalaf (Turandot), ok. 1927, informacja: Pam. Teatr 1985 z. 1-4 s. 211; A. Bilski: Portret, karyk., rys., 1937, repr. fot. IS PAN; Fot. - Arch. Dok. Mech., IS PAN, MTWarszawa.
Film.: Fragm. materiałów film. z 1962, Arch. WFD; Ma­teriały - Archiwum TVWarszawa.
Nagrania: Role - Red. Dok. Inf. PR.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994