Sędziowie spektakl

  • realizacja światła
  • Krzysztof Trzaskowski
  • realizacja dźwięku
  • Mariusz Maszewski
  • asystenci reżysera
  • Wiesława Niemyska
    Mariusz Bieliński (AT)
  • asystenci scenografa
  • Jadwiga Michalska
    Anita Świderek
obsada
muzycy
  •  
    • Marek Czech
    • Maciej Przestrzelski
    • Maciej Skowroński
    • Błażej Sroczyński
    • Jacek Stankiewicz
    • Stanisław Tomanek
    • Dariusz Wachnik
    • Marek Zebura
  • inspicjent
  • Adam Borkowski
  • sufler
  • Jolanta Szydłowska
  • czas trwania
  • 1 h 15 min
  • zagrane spektakle
  • 72 spektakle do sezonu 2007/2008
  • spektakle gościnne
  • 2007/11/10: Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, w ramach Ogólnopolskich Obchodów Roku Wyspiańskiego (2)
  • festiwale
  • 1999/03/07: Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach podczas II Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Reżyserskiej „Interpretacje” (2)
    1999: Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu podczas 24. Opolskich Konfrontacji Teatralnych „Klasyka Polska”
    2000/05/27–28: Hala „Sokoła” w Krakowie podczas Festiwalu Wyspiańskiego (2)
  • nagrody
  • 1999: nagroda dla Jerzego Grzegorzewskiego za reżyserię, dla Jerzego Treli za rolę Samuela, dla Krzysztofa Globisza za rolę Natana na 24. Opolskich Konfrontacjach Teatralnych „Klasyka Polska”
    1999: nagroda im. Aleksandra Zelwerowicza dla Jerzego Treli za rolę Samuela
    1999: Feliks Warszawski dla Jerzego Grzegorzewskiego za reżyserię, dla Jerzego Treli za rolę Samuela, nominacja dla Krzysztofa Globisza za rolę Natana

Sędziowie należą do najbardziej stonowanych spektakli JG, przygotowanych w Teatrze Narodowym. Surowa scenografia Barbary Hanickiej stanowiła dość wierną realizację zamysłów Wyspiańskiego. Na scenie zabrakło charakterystycznych dla teatru JG obiektów. Także w scenariuszu reżyser nie dokonał radykalnych zmian. Tekst przedstawienia właściwie w całości był zgodny z literą dramatu. Najbardziej znaczącym gestem JG było skojarzenie dwóch sztuk Stanisława Wyspiańskiego i ustanowienie jako konstrukcyjnego kontekstu Sędziów – Wesela.

Tragedia żydowskiej rodziny, która jest treścią „Sędziów”, i bronowickie wesele rozgrywały się symultanicznie. Z tyłu sceny, za szybą, przebiegali w tańcu w rytm ogłuszającego krakowiaka biesiadnicy. Funkcjonowali oni jednak nie tyle w przestrzeni bohaterów, co obok niej: pogrążeni w bezmyślnym ruchu, niezdolni do uczestnictwa w dziejącym się obok, niejako za ścianą, dramacie czy choćby obserwowania go. Na pierwszy plan wysunął JG metafizyczny i religijny aspekt tragedii Wyspiańskiego, do której nie przystawali skompromitowani przez reżysera przedstawiciele płytkiego, bezrefleksyjnego świata – bohaterowie Wesela.

Zespół aktorski Teatru Narodowego znakomicie odnalazł się w melodii wiersza Wyspiańskiego. Precyzyjne operowanie prozodią tekstu nadawało rytm i tempo przedstawieniu. Nie była to jedyna cecha świadcząca o zaawansowanej muzyczności tego spektaklu. JG ważną rolę powierzył utworom skomponowanym przez Stanisława Radwana, które w równie dużej mierze, co elementy wizualne, ukazywały przepaść dzielącą melodyjną, uduchowioną przestrzeń Sędziów i rzeczywistość gości z Wesela, pełną dysonansu i zgiełku.

Sędziowie to ważny punkt w okresie pracy reżysera w Teatrze Narodowym. JG zrealizował przedstawienie kameralne i skondensowane, w którym kilka precyzyjnie ustanowionych znaków (figury i fragmenty tekstów z Wesela) zbudowało złożoną, a jednocześnie przejrzystą dla widzów narrację. Przesądziło to o jego sukcesie, zarówno prasowym (jedna z najlepiej przyjętych premier JG, zrealizowanych w okresie dyrekcji w Teatrze Narodowym), jak i frekwencyjnym (spektakl grano niemal bez przerwy przez dekadę, powrócił nawet do repertuaru po chwilowym zejściu z afisza) sukcesie. Obecny w Sędziach refleks bronowickiej chaty, w postaci wdzierających się w strukturę czystej tragedii, zagłuszających wszystko biesiadników, był też swoistym preludium do zrealizowanego w rok później Wesela. / mz